कनकाई प्रवाह: संशोधनहरू बीचको भिन्नता

पङ्क्ति २७०:
भानुभक्त त्यस्ता व्यक्तित्व हुन् जसले एउटा घाँसीको सत्प्रेरणाबाट अध्यात्मरामायणको अनुवाद गरी नेपालीहरूलाई भानुभक्तीय रामायण प्रदान गरेका छन् र नेपाली संसारमा अति लोकप्रिय एवं धन्य बनेका छन् । वास्तवमा रामायण धर्म, अर्थ, काम र मोक्षजस्ता कुराको अमृतमय रूप हो भने भानुभक्तीय रामायण श्री रामको आदर्श, भ्रातृप्रेम एवं भक्तिको मानसरोवर हो । वस्तुतः भानुभक्तीय रामायण शाश्वत जीवनमूल्यहरूको कोसे ढुुङ्गा हो, अथवा भनाैं नेपाली संस्कृतिको शाश्वत नियम तथा परम्परा आधारशिला हो । व्यक्ति, समाज एवं राष्ट्रलाई समुन्नत बनाउनका निमित्त यस किसिमका साहित्यिक कृतिहरू सहायक हुन्छन् । भानुभक्तीय रामायण एक यस्तो कृति हो जसमा सत्यं शिवं सुन्दरम्को आदर्श प्रकट भएको छ । भानुभक्तको साहित्यिक दृष्टिकोण कलापरक नभएर जीवनपरक रहेको देखिन्छ । उनको रामायण कुनै वाद वा सम्प्रदायसँग आबद्ध रहेको पाइँदैन । भानुले लोकमङ्गलको भावनालाई सर्वोपरि राखेर सामाजिक मर्यादा कायम गर्दै रामायणको रचना गरेका छन् । नेपाली माटोमा चलिआएका परम्परित धर्म र संस्कृतिबिच समन्वयकारी भूमिका निर्वाह गरेका कारण भानुभक्तीय रामायण अत्यधिक लोकप्रिय बनेको देखिन्छ । भारतमा अहिले पनि भानुभक्त र उनको रामायणले त्यहाँ भएका सम्पूर्ण नेपाली जातजातिलाई एकसूत्रमा बाँधेको छ । भानुभक्तीय रामायण एउटा गहिरो महासागर हो तापनि स्थाली पुलाक न्यायले निम्नलिखित आधारमा यसको स्थूल अध्ययन गर्ने जमर्को गरिएको छ ः
 
१.<font color="red"> <font size="big"> '''बनोट/संरचना'''
 
कृतिमा पाइने अङ्क, दृश्य, अध्याय, सर्ग, काण्ड आदि जस्ता लघु घटकहरूको कुल योगलाई बनोट वा संरचना भनिन्छ । शैलीविज्ञानले यिनै साना घटकहरूको वर्णन–विश्लेषण गरी कृतिको अमूर्त बनोटलाई मूर्त पार्ने काम गर्छ । शैलीविज्ञानका अध्येताहरूको भनाइका आधारमा प्रगीतात्मक, नाटकीय र आख्यानात्मक गरी तिन किसिमका संरचना हुन्छन् । यी तिनमध्ये कथाकथन भएको संरचना आख्यानात्मक संरचना हो । यसमा प्रयुक्त कथावस्तुको आदि, मध्य, अन्त सहजै पहिचान गर्न सकिन्छ । यसमा चरित्रचित्रणको पर्याप्तता पनि रहन्छ । विषयवस्तुगत विविधता र वर्णनगत विस्तारले गर्दा आख्यानात्मक संरचना भएको कविता लामो आकारको हुन्छ । भानुभक्तीय रामायण, अध्यात्म रामायण, रामचरितमानस जस्ता कृतिहरू आख्यानात्मक संरचनामा आबद्ध रहेका पाइन्छन् । निम्नलिखित तालिकाबाट अध्यात्मरामायण र भानुभक्तीय रामायणकोे संरचना पहिल्याउन सकिन्छ ः
"https://ne.wikibooks.org/wiki/कनकाई_प्रवाह" बाट अनुप्रेषित