विचार विज्ञान: संशोधनहरू बीचको भिन्नता

कुनै सम्पादन सारांश छैन
कुनै सम्पादन सारांश छैन
पङ्क्ति २४९:
मानिसहरूमा एक प्रकारको पाशविक शक्ति रहन्छ जो समय समयमा बदलिँदै रहन्छ । क्रोधको आवेशमा मानिस अन्धो हुन्छ जसबाट त्यसले मनुष्यत्वलाई तिलाञ्जलि दिन्छ । यदि मानिस त्यस पाशविक शक्तिमाथि अधिकार गर्छ र त्यसलाई आफ्नो वशमा गरेर उचित रीतिबाट काममा ल्याउँछ भने ईश्वरीय बललाई शीघ्र प्राप्त गर्न सक्छ ।
नराम्रा विचारहरूमा अद्भुत शक्ति छ । हेर, मानिसलाई प्राणभन्दा अधिक प्यारो कुनै वस्तु छैन । धन, आदर त के पृथ्वीका समस्त बस्तुहरू पनि प्राणको शतांशकी बराबर पनि हुन सक्दैनन् । यो जानेर नै शास्त्रहरूमा भनेको छ । “आत्मार्थे पृथिवीं त्यजेत्” आत्माको लागि पृत्वीलाई त्यागोस् । जुन प्राण फेरि पाउन सकिदैन त्यसलाई मानिस स्वयं बाहिर निकालिदिन उद्यत हुन्छ । यसको कारण केवल निराशाका विचार नै हुन् अर्थात् आत्मघात गर्ने मानसिक विचार केवल निराशाबाट नै उत्पन्न हुन्छन् ।
'''आशा र निराशा'''
संसारमा नित्य पाँच सय आत्मघातका बलिदान लिएर निराशा राक्षसी स्वस्थ भएर बसिदिए त कुनै हानि थिएन, तर संसारमा नित्य पाँच सय मानिसले आत्मघात गर्छन् भने पाँच लाख मनुष्य निराशाले केही समयको लागि या आजन्मको लागि पागल पनि हुन्छन् होलान् । ती पाँच निराशा राक्षसीका सारा विवादहरूले संसार नै शून्य प्रतीत हुन्छ । यसैले ती रातलाई दिन बनाउने गर्दछन् अर्थात् उनलाई नै नत रात्रिमा निद्रा न दिनमा चैन मिल्दछ ।
निराशाले पागल भएर सताइएका निद्रा–रहित तडफडराइरहेका मानिसलाई देखेर आत्मघात निको जस्तो लाग्दछ र भन्दछन् तात्कालिक मृत्यु राम्रो हो तर दुर्दशा सहन सकिंदैन ।
प्रत्येक मानिसलाई आत्म सामर्थको पूरा पहिचान होओस् र कसैमाथि पनि निराशाको सानो प्रसंग पनि नआओस्, इश्वरसँग यही हाम्रो हार्दिक प्रार्थना छ ।
सवार्थ सिद्धि गर्ने आशा हो र सर्वार्थनाशक उसकी बहिनी निराशा हो । यसको केवल एउटै उत्तम उपाय छ– पुरुषार्थ । धैर्यपूर्वक आत्मविश्वासले पुरूषार्थ गर्नु परमोत्तम उपाय हो र यसबाट आशाको बृद्धि र निराशाको ह्रास गर्नु परमोत्तम उपाय हो । यसबाट आशाको बृद्धि र निराशाको ह्रास हुन सक्छ । यसैले भगवान्ले गीतामा प्रतिज्ञापूर्वक भन्नुभएको छ–
“अनन्याश्चिन्तयन्तो मां ये जनाः पर्युपासते ।
तेषां नित्याभियुक्तानां योग क्षेमं वहाम्यहम्” ।।
जो हामीलाई अनन्य भएर भज्दछ उसको योग क्षेम हामी वहन गर्दछौँ अर्थात् अप्राप्य बस्तुको प्राप्ति र प्राप्त बस्तुको रक्षा हामी स्वयं गर्दछौँ । यस्तो वचन दिने ईश्वरमाथि निष्ठा राख्न निराशाबाट मुक्त हुन चाहने मानिस मात्रले यत्न गर्नु पर्दछ । ईश्वरमाथि तिम्रो निष्ठा छैन यसैले तिमी निराशाबाट मुक्त भई शिर उठाएर हिड्न सक्दैनौ । भगवान्ले गीतामा जो वाक्य भन्नुभएको छ त्यो केवल एकपटक पढ्नलाई भन्नुभएको होइन । भगवान्ले प्रत्येक मानिसलाई वचन पूर्ण गर्ने सामथ्र्य पनि दिएको छ । यसैले उठ, दृढ निश्चयले पुरुषार्थपूर्वक आफ्नो अभिष्टको सिद्धि गरेर निराशालाई समूल नाश गर । आत्मविश्वास तथा मानस–शास्त्रका सरल नियमहरूलाई चिनेर यिनका बलले प्रत्येक मानिस निराशालाई निवारण गर्ने अधिकार प्राप्त गर्न सक्दछ ।