षष्ठोध्यायः: संशोधनहरू बीचको भिन्नता
Content deleted Content added
पङ्क्ति २७४:
<br>
<br>
सर्वभूतस्थितं यो मां भजत्येकत्वमास्थितः ।
<br>
सर्वथा वर्तमानोऽपि स योगी मयि वर्तते (३१)
<br>
मलाई सब प्राणीमा स्थित जानेर भज्छ जो,
<br>
सबै किसिमले योगी मभित्रै स्थिर बन्छ त्यो ।
<br>
<br>
आत्मौपम्येन सर्वत्र समं पश्यति योऽर्जुन ।
<br>
सुखं वा यदि वा दुःखं स योगी परमो मतः (३२)
<br>
आफैंसमान सर्वत्र सुख दुःख बराबर–
<br>
देख्ने योगीश मानिन्छ परमश्रेष्ठ अर्जुन !
<br>
<br>
अर्जुन उवाच
<br>
योऽयं योगस्त्वया प्रोक्तः साम्येन मधुसूदन ।
<br>
एतस्याहं न पश्यामि चञ्चलत्वात्स्थितिं स्थिराम् (३३)
<br>
अर्जुनले भने
<br>
समता भावले योग भन्यौ हे मधुसूदन !
<br>
चञ्चले चित्तले गर्दा चिरस्थायी म देख्दिन ।
<br>
<br>
चञ्चलं हि मनः कृष्ण प्रमाथि बलवद् दृढम् ।
<br>
तस्याहं निग्रहं मन्ये वायोरिव सुदुष्करम् (३४)
<br>
चन्चले मन यो कृष्ण ! बलियो, दृढ, दूषित-
<br>
हुनाले रोक्नका लागि हावाजस्तै कठोर छ ।
<br>
<br>
श्रीभगवानुवाच ।
<br>
असंशयं महाबाहो मनो दुर्निग्रहं चलम् ।
<br>
अभ्यासेन तु कौन्तेय वैराग्येण च गृह्यते (३५)
<br>
भगवान्ले भने
<br>
सजिलै वशमा हुन्न चन्चले चित्त अर्जुन !
<br>
सक्छन् अभ्यास-वैराग्य मिलेर तह लाउन ।
<br>
<br>
असंयतात्मना योगो दुष्प्राप इति मे मतिः ।
<br>
वश्यात्मना तु यतता शक्योऽवाप्तुमुपायतः (३६)
<br>
मन यो वशमा छैन भने योग छ दुर्लभ,
<br>
वशमा सो भए प्राप्त गर्न सक्दछ साधक ।
<br>
<br>
अर्जुन उवाच ।
<br>
अयतिः श्रद्धयोपेतो योगाच्चलितमानसः ।
<br>
अप्राप्य योगसंसिद्धिं कां गतिं कृष्ण गच्छति (३७)
<br>
श्रद्धापूर्वक लागेर योगमा चित्त-चञ्चल-
<br>
हुने असिद्ध योगीको गति के हुन्छ केशव !
<br>
<br>
कच्चिन्नोभयविभ्रष्टश्छिन्नाभ्रमिव नश्यति ।
<br>
अप्रतिष्ठो महाबाहो विमूढो ब्रह्मणः पथि (३८)
<br>
निराश्रय तथा ब्रह्म-प्राप्तिमा जो छ मोहित,
<br>
छिन्न बादलझैं कृष्ण ! के त्यो नष्ट हुदैन र !
<br>
<br>
एतन्मे संशयं कृष्ण छेत्तुमर्हस्यशेषतः ।
<br>
त्वदन्यः संशयस्यास्य छेत्ता न ह्युपपद्यते (३९)
<br>
मेरा संशयको नाश अरू को गर्न सक्दछ !
<br>
तिमीबाहेक हे कृष्ण ! छैन संशय-नाशक
<br>
<br>
श्रीभगवानुवाच ।
<br>
पार्थ नैवेह नामुत्र विनाशस्तस्य विद्यते ।
<br>
न हि कल्याणकृत्कश्चिद् दुर्गतिं तात गच्छति (४०)
<br>
भगवान्ले भने
<br>
न यहाँ, न वहाँ नाश, उसको हुन्छ अर्जुन !
<br>
कसैको दुर्गति ठ्याम्मै हुन्न ईश्वर-पाउन ।
<br>
<br>
प्राप्य पुण्यकृतां लोकानुषित्वा शाश्वतीः समाः ।
<br>
शुचीनां श्रीमतां गेहे योगभ्रष्टोऽभिजायते (४१)
<br>
धेरै समय भोगेर स्वर्गादि पुण्यलोकमा,
<br>
जन्मन्छ योगले भ्रष्ट शुद्ध मानव देहमा ।
<br>
<br>
अथवा योगिनामेव कुले भवति धीमताम् ।
<br>
एतद्धि दुर्लभतरं लोके जन्म यदीदृशम् (४२)
<br>
अथवा प्राज्ञ योगीका-कुलमैं जन्म मिल्दछ,
<br>
यस्तो जन्म त धर्तीमा मानिन्छ अति दुर्लभ
<br>
<br>
तत्र तं बुद्धिसंयोगं लभते पौर्वदेहिकम् ।
<br>
यतते च ततो भूयः संसिद्धौ कुरुनन्दन (४३)
<br>
बुद्धि-संयोगले फेरि पूर्वको योग-साधना-
<br>
प्राप्त हुन्छ, तथा सिद्धि अझै मिल्दछ अर्जुन !
<br>
<br>
पूर्वाभ्यासेन तेनैव ह्रियते ह्यवशोऽपि सः ।
<br>
जिज्ञासुरपि योगस्य शब्दब्रह्मातिवर्तते (४४)
<br>
पूर्व अभ्यासले तान्छ पराधीन भए पनि,
<br>
योग-जिज्ञासु मान्दैन वेद-कर्महरू कुनै ।
<br>
<br>
प्रयत्नाद्यतमानस्तु योगी संशुद्धकिल्बिषः ।
<br>
अनेकजन्मसंसिद्धस्ततो याति परां गतिम् (४५)
<br>
प्रयत्नरत सो योगी निष्पाप, शुद्ध बन्दछ
<br>
अनेक जन्म-सिद्धिले अत्युच्च गति पाउँछ ।
<br>
अत्युच्च = अति उच्च ।
<br>
<br>
तपस्विभ्योऽधिको योगी ज्ञानिभ्योऽपि मतोऽधिकः ।
<br>
कर्मिभ्यश्चाधिको योगी तस्माद्योगी भवार्जुन (४६)
<br>
ज्ञानीमा र तपस्वीमा, कर्मठे जनमा पनि,
<br>
योगी नै श्रेष्ठ हो पार्थ ! बन योगी तिमी पनि ।
<br>
<br>
योगिनामपि सर्वेषां मद्गतेनान्तरात्मना ।
<br>
श्रद्धावान्भजते यो मां स मे युक्ततमो मतः (४७)
<br>
सबै योगीहरूमध्ये मलाई अन्तरात्मले
<br>
श्रद्धापूर्वक भज्ने नै हो मेरो भक्त-नायिके ।
<br>
<br>
ॐ तत्सदिति श्रीमद्भगवद्गीतासूपनिषत्सु ब्रह्मविद्यायां योगशास्त्रे श्रीकृष्णार्जुनसंवादे आत्मसंयम योगो नाम षष्ठोऽध्यायः । ६ । हरिः ओं तत्सत् ।
| |||